Jeśli jesteś opluwana jedzeniem, obrzucana zabawkami, podgryzana, kopana, a prawie każda próba nakłonienia dziecka do zrobienia czegoś, kończy się płaczem, krzykiem lub wręcz histerią, to nadszedł ten mroczny czas – BUNT DWULATKA. Myślisz sobie co robię źle? Gdzie popełniłam błąd? Może jestem zbyt pobłażliwa? Skąd u mojego dziecka tyle złości i buntu?

Okiem psychologa

Między 18 a 26 miesiącem życia zaczyna się kolejny, naturalny etap rozwoju emocjonalnego dziecka. W tym czasie maluch zaczyna dostrzegać, że jest istotą niezależną, która ma osobowość i tożsamość. Dziecko chętniej wyraża własną wolę i okazuje swoje preferencje. Na każdym kroku szuka okazji i możliwości, aby wyrazić „własne zdanie” i zaznaczyć odrębność od rodzica, z którym dotąd było w dużej symbiozie. Sprzeciw w zachowaniu i w mowie staje się nieodłącznym elementem życia codziennego. Długość trwania tego trudnego dla rodziców etapu jest uzależniona od kilku czynników m.in. temperamentu dziecka, przewidywalności i stałości w otoczeniu, poczucia bezpieczeństwa, stylu wychowania oraz metod radzenia sobie z buntem stosowanych przez rodziców.

Jakie są metody radzenia sobie z „buntem dwulatka” przyjazne dziecku i jego rozwojowi?

Zadbaj o poczucie bezpieczeństwa .

Zatroszcz się, aby dziecko miało zaspokojone podstawowe potrzeby, było otoczone troską, bezwarunkową miłością oraz przewidywalnym środowiskiem. Wprowadź do życia jasne zasady, względnie stały tryb dnia oraz rodzinne rytuały (więcej przeczytasz tutaj https://oczami-dziecka.pl/?p=1). Wszystkie elementy są niezwykle istotne, ponieważ ułatwiają dziecku codzienne funkcjonowanie i pomagają zapobiec niektórym frustrującym sytuacjom. Zarówno dziecko, jak i rodzic wiedzą czego mogą się spodziewać i jak można sobie poradzić. W środowisku chaotycznym, nieprzewidywalnym dochodzi do eskalacji trudnych sytuacji i związanych z nimi emocji.

2. Zaakceptuj „bunt” .

Naturalną, częstą reakcją na buntowanie się dziecka jest złość, irytacja, próba podporządkowania sobie malucha groźbą, krzykiem lub karą. Jeśli zdarza ci się mieć poczucie, że nad sobą nie do końca panujesz, to jest to zupełnie normalne. Ważne, że chcesz to zmienić i nauczyć się lepiej sobie radzić z tą nową i trudną dla waszej rodziny sytuacją. Obecny etap rozwoju służy twojemu dziecku do poznawania siebie, swojego charakteru, własnych granic, wyrażania woli. Oczywiście jest to dopiero początek i malutki kroczek ku określeniu osobowości, jednak niezwykle ważny. Dlatego ważne, aby twoje dziecko czuło, że jest przez ciebie bezwarunkowo kochane, akceptowane i że potrafisz współodczuwać i zaopiekować jego emocje. Dla malucha jest to również niezwykle trudny okres. Gdy widzi, że jego zachowanie wzbudza u ciebie niezadowolenie, wówczas odbiera, że jest z nim coś nie tak. Blokuje się jego rozwój i nasila uczucie bezradności i nieradzenia sobie z emocjami. Zatem przy najbliższej okazji weź parę głębokich wdechów i mów do dziecka stanowczo oraz spokojnie zarazem. Daj mu poczucie, że wiesz jak się czuje, akceptujesz to i jesteś dla swojej pociechy dostępna. Przykładowa sytuacja „Dziecko chce wyjść na dwór, jednak ty musisz zrobić obiad. Tłumaczysz, że pójdziecie po obiedzie. Dziecko wpada w histerię, wali w drzwi, krzyczy, płacze, rzuca butami. Powtórz spokojnie i stanowczo Wiem, że bardzo chcesz iść na spacer. Rozumiem, że ci przykro. Mama robi teraz obiad. Pójdziemy po obiedzie. Dziecko dalej płacze, nie chce iść na ręce, odpycha cię, kopie. Mówisz Wiem, że ci przykro, jak będziesz chciała to się przytulimy, jestem tutaj. W tym czasie ważne, abyś była ciągle w zasięgu wzroku dziecka.”.

3. Powiedz dziecku, co może zrobić .

Dziecko, w tym okresie, bardzo potrzebuje mieć poczucie sprawstwa, nie lubi być wyręczane, chce samo próbować swoich możliwości. Wiem, że nie każdy pomysł malucha jest dobry, rozsądny, bezpieczny. Dlatego możemy mu pomóc przeobrażając wizję dziecka, w możliwą do wykonania! Np. dziecko maluje po ścianie, daj mu kartkę/rzuca piłką po stole, wyznacz bezpieczne, atrakcyjne miejsce do gry/klika wszystkie przyciski w windzie, ustalcie dostępne przyciski/w złości rzuca zabawkami, daj mu kulki z gazet, skarpetki do rzucania (więcej nt. złości przeczytasz tutaj https://oczami-dziecka.pl/?p=186).

4. Daj wybór /

Dziecko chce wyrażać swoją wolę w każdym możliwym momencie. Czemu? Bo tak! A tak na poważnie, dlatego, że odkryło, iż ją posiada. Czuje, że jest odrębne, że ma swoje preferencje, uczy się siebie. Pomóż mu w tym! Zapobiegnij kolejnej aferze dając wybór np. Zjesz marchewkę, czy ziemniaka? Ubierzesz niebieską, czy czerwoną czapkę? (Ustal, wchodząc do sklepu, że dziecko może wziąć jedną rzecz (owoc, słodycz, zabawkę)), Chcesz kupić truskawkowego, czy bananowego loda?

5. Wzmacniaj dobre/wygaszaj niepożądane .

Wiele rodziców daje uwagę dzieciom wtedy, gdy robią coś niewłaściwego. Wówczas nieświadomie nagradzają swoje pociechy, które szukając bliższego kontaktu zaczynają broić, bo wtedy poświęca im się więcej czasu. Dlatego ważne, aby w sytuacji niewłaściwego postępowania zastosować metodę, którą opisałam wyżej. Natomiast, gdy maluch zachowuje się dobrze, wyłapujmy to i wzmacniajmy (chwalmy, poświęćmy mu wtedy więcej czasu). Podjął kolejną próbę zrobienia czegoś bez płaczu, zaczął rysować po kartce, a nie po ścianie, zbudował wieżę z klocków, zamiast nimi rzucać? Brawo! brawo! I jeszcze raz brawo!

Mamine TIPY

Jakie są metody radzenia sobie z „buntem dwulatka” przyjazne dziecku i jego rozwojowi?

• Zadbaj o poczucie bezpieczeństwa.
• Zaakceptuj bunt.
• Powiedz dziecku, co może zrobić.
• Zawsze daj wybór.
• Wzmacniaj dobre postępowanie/wygaszaj niepożądane.

Bądźmy bliżej dziecka,
Adrianna – mama psycholog

Niniejszy artykuł jest wyłącznie wstępem do omawianej tematyki i nie stanowi oraz nie zastąpi profesjonalnej porady psychologicznej. Każdy przypadek, należy rozpatrywać indywidualnie, dlatego w razie potrzeby – zapraszam do konsultacji.