Jeśli jesteś rodzicem 3-latka, to mierzysz się z kolejnym dużym wyzwaniem . Masz już do czynienie z przedszkolakiem. Dziecko dostrzega, że świat nie kończy się w ramionach mamy i taty. Zaczyna nawiązywać relacje rówieśnicze. Stopniowo uczy się przestrzegania zasad, przynajmniej tych, które jest w stanie zrozumieć. Jednocześnie coraz częściej wyraża siebie, własne emocje i nierzadko postępuje wbrew naszym oczekiwaniom. Dziecko na tym etapie potrafi się komunikować, więc może zaspokajać swoją ciekawość świata, zadając na okrągło różne pytania. Z jednej strony pewnie czujesz radość, że twoja pociecha jest chłonna wiedzy, z drugiej strony marzysz o magicznym przycisku, który by umożliwił zapauzowanie pytań i to jest ok!

Okiem psychologa

W świecie 3-latka pojawia się dużo zmian. Przede wszystkim staje się gotowe do większej separacji z rodzicem oraz wyraża chęć do nawiązywania pierwszych relacji rówieśniczych. Dlatego większość dzieci, na tym etapie, zaczyna uczęszczać do przedszkola. Wiąże się to z koniecznością poradzenia sobie z różnymi emocjami związanymi, z przebywaniem bez mamy i taty w nowym środowisku, nawiązaniem nowych relacji z wychowawcami oraz dziećmi. Dziecko musi się przystosować do nowego trybu dnia, miejsca oraz zasad w nim obowiązujących. Po powrocie do domu często odreagowuje przeżycia z całego dnia. Może być chwiejne emocjonalnie, podekscytowane oraz być spragnione czasu z rodzicem. W związku z tym potrzebuje dużej bliskości i zadaje dużo pytań, ponieważ coraz bardziej poznaje świat.

1000 pytań – pomocy

Rozumiem, że dociekliwość dziecka może męczyć, a nawet w gorszy dzień frustrować. Myślę, że kluczem do większych pokładów cierpliwości jest pamiętanie o tym dlaczego dziecko pyta „dlaczego”? Przede wszystkim powinniśmy cieszyć się niczym nieskażoną ciekawością świata i starać się ją jak najdłużej podtrzymywać. Niestety korzystanie z licznych urządzeń multimedialnych, gdzie bodźce są bardzo zmienne i szybkie, powoduje, że dzieci bardzo szybko tracą zainteresowanie otoczeniem i coraz częściej borykają się z zaburzeniami koncentracji uwagi. Bardzo łatwy dostęp do informacji też rozleniwia poznawczo, choć to akurat można przekuć w nauczenie dziecka szukania wartościowych treści poszerzających wiedzę i umiejętności. Pewnie najbardziej irytują Ciebie powtórnie zadawane pytania… . Dziecko pyta o te same rzeczy, ponieważ dopiero się o nich uczy, a proces ten wymaga powtarzania i utrwalania. Ponadto szuka poszerzenia informacji na dany temat lub wyjaśnienia go w bardziej przystępny sposób. Dlatego, gdy dziecko po raz 10, z ciekawością, zapyta Cię „Czemu kałuża jest mokra?” postaraj się odpowiedzieć z cierpliwością .

Jak mówić do 3-latków, żeby nas słuchały?

Komunikaty

Pewnie często masz wrażenie, że to co mówisz do dziecka „wlatuje jednym i wylatuje drugim uchem”. Możliwe, że tak się dzieje, ponieważ mówisz do niego, gdy jest czymś zajęte np. pochłonięte zabawą, bajką. Oczekujesz, że gdy ty coś mówisz, dziecko momentalnie podzieli swoją uwagę, przerwie czynność, wysłucha cię i zapamięta co mówiłaś. Nietety na ten etap będziesz musiała jeszcz długo poczekać, o ile on w ogólne nastąpi, bowiem wiele dorosłych osób ma z tym problem . Podobnie dzieje się, gdy kierujesz do dziecka prośbę, w chwili, w której sama jesteś zajęta np. szykowaniem obiadu. Wołając polecnie do dziecka będącego w innym pokoju znacznie zmnejszasz swoją skuteczność. Wówczas dziecko słyszy tylko część komunikatu, bo zbyt późno zarejestrowało, że coś do niego mówisz i nie reaguje. Dlatego ważne, abyś zaczęła od nawiązania z dzieckiem kontaktu wrokowego, najlepiej zniżyć się głową do poziomu dziecka, złapać je z ramionka i dopiero zacząć mówić. Wtedy zyskujesz największą szansę, że pociecha cię wysłucha. Dobrze jest zapytać, czy dziecko rozumie o co je prosisz, a w razie wątpliwości poprosić o powtórzenie. Pamiętaj, że ma ono prawo cię nie zrozumieć lub nie skupić uwagi na tym co mówisz. Postaraj się w inny sposób wytłumaczyć, o co prosisz. Komunikaty powinny być krótkie, dostosowane do umiejętności językowych i wykonawczych dziecka (nie proś o coś, czego nie umie).

Dziecko mnie nie słucha

Jeśli mimo zastosowania prawidłowych komunikatów twoja pociecha cię nie słucha i często zachowuje się na przekór twoim oczekiwaniom musisz się zastnowić nad paroma kwestiami. Po pierwsze, czy w ostatnim czasie nie nastąpiły w waszym życiu większe zmiany? Jeśli tak to, dziecko ma prawo być chwiejne emocjonalnie i drażliwe. Czy zadbałaś z partnerem o to, aby panował względnie stały tryb dnia? Jeśli nie, to najwyższa pora to zrobić, aby dziecko poczuło się bezpiecznie, a rzeczywistość była dla niego przewidywalna. Przewidywalność dnia codziennego zapobiega konfliktom. W chaosie łatwej o stres i frustracje, a to prosta droga do kłótni . Czy poświęcasz swojemu dziecku czas oparty na bliskości i byciu razem? Dzieci, które mają zaspokojoną potrzebę miłości są spokojniejsze i chętniej współpracują .

Konsekwencja i jasne zasady

Ustalcie z dzieckiem jasne i stałe zasady obowiązujące w domu. Bądźcie konsekwentni w ich egzekwowaniu.

Technika liczenia do 3

W skrajnych sytuacjach możesz zastosować technikę liczenia do trzech, o to przykład: Maja nie chce ubrać butów przed pójściem na spacer. Mówimy: Maja liczę do 3, jeśli nie ubierzesz butów, to zostaniemy w domu. 1…….2…….3. Nie ubrałaś butów, więc zostajemy w domu. Dobra wiadomość jest taka, że jeśli jesteśmy konsekwentni w stosowaniu tej metody, dziecko przy „2” już zaczyna wykonywać polecenie . Bardzo ważne, aby stosować naturalne konsekwencje za postępowanie dziecka: rozbiłeś-pozamiataj, rzucasz autkiem-zabieram, sypiesz piaskiem-wracamy do domu. Nie należy karać dzieci w sposób nie związany z zachowaniem np. wysyłać do kąta, krzyczeć, dawać klapsy, zakazywać zabawy za niezjedzenie obiadu, grozić itp.

Kącik spokoju

Często niepożądane zachowanie u dziecka wynika z tego, że nie radzi sobie z emocjami. W wieku trzech lat ma do tego prawo, jednak możemy mu pomóc obniżyć napięcie, ucząc go różnych sposobów na odreagowanie. Najlepiej stworzyć kącik spokoju, o którym pisałam tutaj https://oczami-dziecka.pl/?p=186.

Bądźmy bliżej dziecka,
Adrianna – mama psycholog

Niniejszy artykuł jest wyłącznie wstępem do omawianej tematyki i nie stanowi oraz nie zastąpi profesjonalnej porady psychologicznej. Każdy przypadek, należy rozpatrywać indywidualnie, dlatego w razie potrzeby – zapraszam do konsultacji.