Sen u dziecka jest bardzo złożony od samych narodzin. Wielu rodziców stara się poznać jego tajniki z nadzieją na spanie godziny dłużej . Gdy już osiągamy sukces przespanej nocy przychodzi wiek wczesnoszkolny a wraz z nim lęk przed ciemnością. Dodatkowo na różnym etapie rodzice decydują się na naukę samodzielnego spania. Na pytania odnośnie snu dziecka postaram się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

Okiem psychologa

W okresie niemowlęcym dziecko wybudza się sygnalizując swoje potrzeby poczucia bliskości, łaknienia, dyskomfortu. W okresie wczesnodziecięcym zaczyna przesypiać całe noce, stopniowo wykazując gotowość na separację od rodzica; wybudza się rzadko w związku z potrzebą bliskości, fizjologiczną, pragnienia lub z powodu dyskomfortu. Od 3 do 7 roku życia dziecko prezentuje lęk przed ciemnością, który powinien samoistnie ustąpić. W trakcie pobudek nocnych dziecko może wędrować do rodziców i to od nich zależy czy zostanie na resztę nocy.

Stały tryb nocny

Bardzo istotne jest wprowadzenie stałego trybu nocnego – konkretnej pory rozpoczynania rytuału na który składa się wyciszanie, kolacja, kąpiel, czytanie do snu i usypianie o określonej godzinie.

Wyciszanie – oznacza porę w której rezygnujemy z korzystania z ekranów telefonu, telewizora, zabawek multimedialnych, słuchania energicznej muzyki i pobudzających zabaw. Zabawy powinny być spokojne, rodzic podąża za dzieckiem kończąc wcześniejsze aktywności.

Razem, czy osobno?

Wielu rodziców czuje się pogubiona w temacie wspólnego spania z dzieckiem. Pytają do kiedy przyjmowanie pociechy do łóżka mieści się w normie. Generalnie uznaje się, że każda rodzina jest wyjątkowa i ma swoje własne reguły oraz przyzwyczajenia. Badania pokazują, że spanie z dzieckiem przez długi okres czasu nie wpływa w znaczny sposób na jego rozwój. Warto jednak zadać sobie pytanie czy są to sporadyczne dni, czy stała sytuacja. Dlaczego dziecko chce ciągle spać z nami? Czy wynika to z kompensowania sobie czasu razem? Może warto wygospodarować więcej wspólnych chwil w ciągu dnia (wystarczy 15 min dziennie aktywnej zabawy więcej tutaj). A może twoje dziecko przeżywa emocjonalnie miniony dzień i potrzebuje rozmowy? Warto również zastanowić się nad samooceną swojej pociechy i poziomem lękliwości. Istnieje ryzyko, że nie czuje się bezpiecznie same ze sobą i potrzebuje ciągłej obecności opiekuna. Wówczas warto z dzieckiem zgłosić się na konsultację psychologiczną.

Lęki nocne

Niektóre dzieci boją się ciemności – mają lęki na tle obejrzanych bajek, filmów lub nie czują się swobodnie w swoim pokoju w trakcie nocy. Punktem wyjścia powinna być rozmowa z dzieckiem na temat samopoczucia w nocy. Pomocna może być książeczka pt. „Jak nie bać się ciemności? Z poradnika smyka” wyd. Jupi Jo! lub bajkoterapia z mojego bezpłatnego e-booka pt. „Inka i ciemność” klik, w której rodzic ma przygotowane pytania jakie może zadać dziecku. Po rozmowie warto wykluczyć czynniki wzmacniające lęk takie jak bajki, filmy z elementami grozy. W miarę możliwości zachęcam do zaproponowania zmiany układu łóżka dziecka, kupna nowej pościeli, postawienia na stoliku nocnym rodzinnego zdjęcia, lampki oraz wykonania wspólnie łapacza snów.

Przy strachu przed ciemnością bardzo istotne, aby wprowadzić stały tryb nocny o którym pisałam wyżej. Należy też jasno określić zasady dotyczące częstotliwości wychodzenia z pokoju przed snem w celu picia lub pójścia do toalety (często nie wynika to z autentycznych potrzeb dziecka, tylko służy odwlekaniu spania). Wytłumacz dziecku, że nadeszła pora na samodzielne spanie w swoim pokoju. Postaraj się wskazać miłe i przyjazne elementy spania u siebie np. bliskość zabawek, ulubiona pościel. Zaproponuj, aby wybrało jedną noc w tygodniu, w którą będzie mogło spać z wami w ramach atrakcji. Zaznacz, że zawsze będzie mogło was zawołać w nocy, gdy będzie taka potrzeba. Stwórzcie wspólnie kalendarz przespanych nocy, który można wykonać na ścieralnej tablicy lub w zeszycie. Każdego dnia tygodnia narysujcie księżyc, po przespanej nocy u siebie, dziecko rysuje mu uśmiechniętą buzię i zakolorowuje na żółty kolor, po nieprzespanej nocy księżyc pozostaje pusty. Za 4 zakolorowane księżyce w tygodniu jest wcześniej ustalona, niematerialna nagroda np. ekstra godziny zabawy z rodzicem, pidżama party, seans filmowy z popcornem, ulubiony deser.

Oswój lęk przed ciemnością

Pobaw się w:

szukanie skarbów przy użyciu latarki w domu

ciuciu-babkę

teatr cieni

spanie pod namiotem

podchody na podwórku o zmroku

zgadywanie jaki to przedmiot z zasłoniętymi oczami lub w ciemnym pokoju

Bądźmy bliżej dziecka,
Adrianna – mama psycholog

Niniejszy artykuł jest wyłącznie wstępem do omawianej tematyki i nie stanowi oraz nie zastąpi profesjonalnej porady psychologicznej. Każdy przypadek, należy rozpatrywać indywidualnie, dlatego w razie potrzeby – zapraszam do konsultacji.